Kalendarium Placu Solidarności i Pomnika Poległych Stoczniowców 1970 w Gdańsku
2019-10-01Wiek XIX i okres I wojny światowej
- 1844 – władze Królestwa Prus zakładają w Gdańsku nad Martwą Wisłą bazę dla okrętów Pruskiej Marynarki Wojennej.
- 1851 – wodowanie pierwszego okrętu, parowo–żaglowej korwety „Danzig”.
- 1854 – powołanie Stoczni Królewskiej w Gdańsku.
- 1871 – po proklamacji Cesarstwa Niemieckiego podniesienie rangi zakładu i zmiana nazwy na Stocznia Cesarska w Gdańsku.
- 1873 – 1889 – budowa nowych obiektów stoczniowych i infrastruktury przemysłowej w Stoczni Cesarskiej w Gdańsku.
- 1890 – w sąsiedztwie Stoczni Cesarskiej w Gdańsku powstaje filia zakładów przemysłowca F. Schichaua z Elbląga - Stocznia Schichaua w Gdańsku.
- 1904 – przekopanie Portu Cesarskiego, obecnego Kanału Kaszubskiego, początek zabudowy stoczniowej na wyspie Ostrów.
- 1906 – Stocznia Cesarska jako pierwszy zakład w Cesarstwie Niemieckim podejmuje seryjną produkcję okrętów podwodnych (U-bootów).
- 1906 – Stocznia Schichaua w Gdańsku rozpoczyna budowę wielkich okrętów pancernych.
- 1918, listopad – koniec pierwszej wojny światowej, upadek Cesarstwa Niemieckiego.
Międzywojenne Wolne Miasto Gdańsk i okres II wojny światowej
- 1920 – powstanie Wolnego Miasta Gdańska i wprowadzenie demilitaryzacji gdańskich stoczni.
- 1920 – budowa za zgodą Ligi Narodów czterech monitorów rzecznych dla II Rzeczpospolitej.
- 1922 – na terenie dawnej Stoczni Cesarskiej w Gdańsku i pobliskich terenów przemysłowych powstaje Międzynarodowe Towarzystwo Budowy Statków i Maszyn, zwane także Danziger Werft - Stocznia Gdańska.
- Lata 30. XX wieku – produkcja Danziger Werft obejmuje: statki, pogłębiarki, holowniki, silniki diesla i silniki elektryczne oraz lokomotywy i tabor kolejowy.
- 1940 – 1945 – w zakładach Danziger Werft i Stocznia Schichaua budowano U-booty typu VII C i XXI.
- 1945, marzec – czerwiec – wojska Armii Czerwonej okupują tereny obu stoczni, wywożą gotowe i wyposażane U-booty wraz z materiałami i oprzyrządowaniem, resztę palą i dewastują.
Druga połowa XX wieku - historia Stoczni Gdańskiej im. Lenina
- 1945, 14 czerwca – następuje oficjalne przekazanie wszystkich stoczni w Gdańsku władzom polskim przez Armię Czerwoną.
- 1947, 19 października – z połączenia dawnych Danziger Werft i Stoczni Schichaua powstaje przedsiębiorstwo państwowe Stocznia Gdańska.
- 1948, 6 listopada – wodowanie pierwszego zbudowanego w Polsce po drugiej wojnie światowej statku pełnomorskiego - rudowęglowca s/s “Sołdek”.
- 1949 – umowa polsko-radziecka o współpracy gospodarczej, początek eksportu statków do ZSRR, w latach późniejszych wyniesie on ok. 90% produkcji Stoczni Gdańskiej.
- 1955 – uruchomienie produkcji nowoczesnych motorowców o nośności 10,000 DWT.
- lata 60. XX wieku – Stocznia Gdańska zajmuje piąte miejsce na świecie pod względem wodowanego tonażu, jej załoga liczy wówczas około 18 tysięcy pracowników.
- 1961, 13 grudnia – w czasie pożaru statku m/s "Maria Konopnicka" ginie 22 stoczniowców, początek organizacji Sali BHP Stoczni Gdańskiej.
- 1967, 15 kwietnia – decyzją KC PZPR Stocznia Gdańska otrzymuje imię W.I. Lenina.
- 1969 – Stocznia Gdańska im. Lenina zajmuje drugie miejsce na świecie w produkcji statków rybackich.
- 1970, 14-16 grudnia – strajk spowodowany drastycznymi podwyżkami cen artykułów żywnościowych, walki uliczne i masakra robotników przed II Bramą Stoczni Gdańskiej im. Lenina.
- 1980, 14-31 sierpnia – strajk stoczni w obronie zwolnionej z pracy Anny Walentynowicz, który następnie przekształca się w strajk solidarnościowy wielu zakładów. Powstaje lista 21 postulatów solidarnościowych, na czele Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego staje elektryk Lech Wałęsa.
- 1980, 31 sierpnia – w budynku Sali BHP następuje podpisanie porozumień gdańskich z rządem PRL.
- 1980, 16 grudnia – na nowo powstałym Placu Solidarności odsłonięto Pomnik Poległych Stoczniowców 1970 roku.
- 1981, 16 grudnia – pacyfikacja strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina po ogłoszeniu stanu wojennego.
- 1982 – wodowanie żaglowca szkolnego „Dar Młodzieży” dla WSM w Gdyni, który zastąpił przedwojenny "Dar Pomorza".
- 1988, maj i sierpień – strajki w celu przywrócenia legalności NSZZ „Solidarność”.
- 1988, listopad – podczas wizyty premiera M. Rakowskiego w Stoczni Gdańskiej im. Lenina pada zapowiedź likwidacji zakładu z powodu rzekomych słabych wyników ekonomicznych.
- 1990, 27 stycznia – wolą załogi Stocznia Gdańska traci swojego patrona – W. I. Lenina.
- 1994, listopad – tragiczny pożar w Hali Stoczni, ginie 7 osób, a rannych zostaje ponad 300.
- 1996 – ogłoszenie upadłości Stoczni Gdańskiej.
Czasy najnowsze
- 1998 – właścicielem części dawnej Stoczni Gdańskiej zostaje Grupa Stoczni Gdynia.
- 1999 – wpisanie do rejestru zabytków trzech obiektów na terenie dawnej Stoczni Gdańskiej: dyrekcji, remizy straży pożarnej i Sali BHP.
- 2000 – w ramach obchodów 20-lecia porozumień gdańskich otwarto w historycznej Sali BHP wystawę „Drogi do Wolności”.
- 2004 – KK NSZZ „Solidarność” przejmuje Salę BHP Stoczni Gdańskiej.
- 2005, sierpień – na terenach postoczniowych z okazji 25-lecia powstania NSZZ „Solidarność” odbył się koncert J.M. Jarra dla blisko 100 tysięcy ludzi.
- 2006 – wystawa „Drogi do Wolności” zostaje przeniesiona do nowej siedziby, początek remontu Sali BHP.
- 2007 – powołany zostaje nowy zakład – Stocznia Gdańsk S.A. z większościowym pakietem akcji w rękach ukraińskiego koncernu ISD.
- 2010 – po trwającym kilka lat remoncie nastąpiło udostępnienie Muzeum Sali BHP dla zwiedzających.
- 2014, sierpień – otwarcie Europejskiego Centrum Solidarności, pierwszego nowego budynku na terenach dawnej Stoczni Gdańskiej.
- 2016, sierpień – inauguracja Muzeum Sali BHP Stoczni Gdańskiej i otwarcie wystawy „Stocznia – Solidarność”.
- 2018, 12 października – udostępnienie Szlaku Stoczni Cesarskiej prowadzącego przez terenu dawnej Stoczni Gdańskiej.
- 2020 – obchody 40. rocznicy wydarzeń Sierpnia 1980 roku i 50. rocznicy wydarzeń Grudnia 1970 roku.