Kalendarium historyczne Stoczni Gdańskiej
2019-10-01175 lat historii Stoczni Gdańskiej
2019-10-09Wydarzenia Grudnia 1970 w Gdańsku
- 1970, 14 grudnia – rozpoczęcie strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina w związku z tzw. „regulacją cen”.
- 1970, 14 i 15 grudnia – zajścia na ulicach Gdańska i prowokacje ze strony władz: demolowanie i okradanie sklepów oraz podpalenie kilku obiektów, w tym budynku KW PZPR.
- 1970, 16 grudnia – oddziały Ludowego Wojska Polskiego i Milicji Obywatelskiej ostrzelały z broni maszynowej stoczniowców z Lenina wychodzących przez zakładową Bramę nr II. Śmierć na miejscu poniosło dwóch robotników, w wyniku postrzałów trzech zmarło w krótkim czasie, a kilkunastu zostało rannych.
- 1971, styczeń – stoczniowy ślusarz Henryk Lenarciak na zebraniu związków zawodowych po raz pierwszy porusza temat pomnika poświęconego tym wydarzeniom i ich ofiarom.
- 1971, 01 maja – podczas pochodu stoczniowcy nieśli transparenty z hasłami rozliczenia winnych tragedii grudniowej.
Budowa Pomnika Poległych Stoczniowców 1970 w Gdańsku
- 1979, grudzień – zapowiedź opozycjonisty Lecha Wałęsy, że za rok powstanie kopiec z kamieni przyniesionych przez robotników.
- 1980, 14 sierpnia – początek strajku Stoczni Gdańskiej im. Lenina, jeden z pierwszych postulatów strajkujących to żądanie zgody na budowę pomnika ofiar wydarzeń grudniowych.
- 1980, 24 sierpnia – gdański MKS zatwierdza rysunek inż. Bogdana Pietruszki i wyznacza datę odsłonięcia pomnika na dzień 16 grudnia 1980 roku (dziesiątą rocznicę wydarzeń Grudnia 1970 w Gdańsku).
- 1980, 01 września – powstaje Społeczny Komitet Budowy Pomnika.
- 1980, 24 września – prezentacja makiet przez zespoły architektoniczne uczestniczące w wewnętrznym konkursie. Zmiana założeń projektu według rysunku Bogdana Pietruszki z czterech na trzy krzyże z kotwicami.
- 1980, 01 października – tajne głosowanie SKBP i wybór wyglądu pomnika według projektu Roberta Peplińskiego.
- 1980, 10 października – zatwierdzenie projektu przez ówczesnego ministra kultury i sztuki Wiktora Zina.
- 1980, 02 grudnia – zakończenie ustawiania krzyży powstałych w Stoczni Gdańskiej im. Lenina będącej inwestorem zastępczym.
- 1980, 03 – 04 grudnia – zawieszenie kotwic na krzyżach.
- 1980, 06 grudnia – wmurowanie kamienia węgielnego.
- 1980, 07 grudnia – montaż płaskorzeźb wykonanych przez Roberta Peplińskiego i Elżbietę Szczodrowską-Peplińską.
- 1980, 16 grudnia – odsłonięcie pomnika przy udziale przewodniczącego Rady Państwa Henryka Jabłońskiego i kard. Franciszka Macharskiego w dziesiątą rocznicę wydarzeń grudniowych.
Pomnik jako miejsce pamięci w latach 80. XX wieku
- 1981, 13 grudnia – 1989 rok – w stanie wojennym i w latach następnych pomnik i plac (oficjalnie przemianowany na plac Solidarności Robotniczej) pozostawały pod opieką Służby Bezpieczeństwa.
- 1987, 12 czerwca – III pielgrzymka papieża Jana Pawła II do Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej i samotna modlitwa u stóp pomnika.
Współczesność
- 2000 – zmiana wyglądu dwóch krzyży w pomniku ze względów bezpieczeństwa.
- 2005, 31 sierpnia – uroczystości z okazji 25-lecia strajków sierpniowych.
- 2010, 10 kwietnia – od pierwszych minut po katastrofie samolotu prezydenckiego Gdańszczanie oddają hold poległym składając kwiaty i zapalając tysiące zniczy.
- 2010, 31 sierpnia – 30. rocznica podpisania porozumień sierpniowych.
- 2010, 16 grudnia – obchody 40-lecia masakry na Wybrzeżu.
- 2014, 30 sierpnia – uroczyste otwarcie Europejskiego Centrum Solidarności na terenie dawnej Stoczni Gdańskiej w sąsiedztwie historycznej Bramy nr II Stoczni Gdańskiej i placu Solidarności.
- 2015, 31 sierpnia – w 35. rocznicę podpisania Porozumień Gdańskich uroczystość składania kwiatów przez KK NSZZ "Solidarność".
- 2015, 16 grudnia – obchody 45. rocznicy masakry robotników i 34. rocznicy pacyfikacji Stoczni Gdańskiej w stanie wojennym w grudniu 1981 roku.
- 2020, sierpień – obchody 40. rocznicy wydarzeń Sierpnia 1980 i powstania ruchu społecznego Solidarność.
- 2020, grudzień – obchody 50. rocznicy Grudnia 1970, wmurowanie pamiątkowych tablic przed historyczną Bramą nr II Stoczni Gdańskiej.